Atelier sul Mare

Atelier Sul Mare, een bijzonder hotel op Sicilie

 …ti sei mai svegliato in una poesia…

…hai mai dormito in un’opera d’arte…

(…ben je ooit ontwaakt in een gedicht…)

(…heb je ooit geslapen in een kunstwerk…)

 

Aan de noordkust van Sicilië,  slechts 20 kilometer van Cefalu, ligt Castel di Tusa met aan een prachtige baai het Atelier sur Mare, een hotel waar je  ‘in de kunst’ kan slapen. 20 van de 40 kamers zijn door internationaal beeldende kunstenaars ingericht. Zakenman Antonio Presti zag hier zijn utopie werkelijkheid worden.

Als we ons in de ochtend melden bij de receptie zijn we onder de indruk van alle krantenknipsels die op de muren en het plafond zijn geplakt. Het collagekunstwerk, aangevuld met enkele teken- ingen, bestaat uit artikelen die over het kunsthotel in de media zijn verschenen. Dit “Villa d’Arte” verslag kan straks toegevoegd worden.

Eigenaar-oprichter Antonio Presti  is nog niet gearriveerd, en daarom stuurt de receptioniste ons naar de ontbijtzaal voor ’n kop koffie. Pal naast het ontbijtbuffet staan stapels handbeschilderde borden en kopjes en van hotelgast Claudio d’Amico, een 21 jarige kunststudent uit Rome vernemen we dat dit servies ook te koop is. ‘Universeel beschouwd stond  Italië toch al aan de wieg van de kunst ?’, zegt hij als statement, nadat hij onze bezoekreden vraagt, en we beamen dat naast enkele wereldberoemde musea in Italie, ook dit atelierhotel uniek, zo niet de enige in de wereld is en daarom ook vele buitenlandse bezoekers trekt.

Als Antonio Presti een half uur later dan was afgesproken binnenloopt, verontschuldigt hij zich en overhandigt hij ons een paar brochures en een lijvig boekwerkje met gekopieerde recensies. Met zijn foundation begon hij in 1986, maar het duurde tot 1990 alvorens hij met Turijnse kunstenaar Paolo Icaro (73) van start ging en Il Nido creëerde. Als we Presti naar de beweegredenen vragen over zijn projekten zegt hij glimlachend: “ik wil de schoonheid van kunst dienen”. Tot 1998 volgden nog vele kunstenaars, die volledig vrij waren om de kamers te transformeren tot een kunstwerk.

Omdat het nog vroeg in het seizoen is dwalen we ongehinderd door de gangen van het hotel. In het Arthotel kunnen de gasten dagelijks van kamer te verwisselen, zodat men van de vele kunstwerken, al naar gelang de tijd dat men hier verblijft, kan genieten. “De kunstkamers bieden de gasten een unieke en krachtige ervaring, geschikt voor een innerlijke reis van meditatie”, zegt Antonio.

Mistero per la Luna van Hidetochi Nagasawa

Atelier Sul Mare, een bijzonder hotel op SicilieHidetoshi Nagasawa werd geboren in Mantsjoerije op 30 oktober 1940 (zijn ouders waren Japans en zijn vader was hier te werk gesteld als legerarts). Tijdens de Tweede Wereldoorlog vluchtten zij na een Russische aanval naar Japan, en belanden in de buurt van Tokio. In deze moeilijke jaren, bedorven door de oorlog ging Nagasawa naar de middelbare school waar hij leerde over hedendaagse kunst, openstelling voor hedendaagse groepen (Neo-Dada) en ontdekte de activiteiten van de groep Gutai. Hij woont en werkt momenteel in Milaan.

Stanza del mare Negato van kunstenaar Fabrizio Plessie

De kamer is een marinebeleving van ‘arme kunst’. De wanden zijn bedekt met oude houten deuren afkomstig uit nabije siciliaanse dorpjes. De deuren smeken om stilte, hun verhalen, hun vreugde en verdriet, geven de kamer een sacrale sfeer. Hoog boven het bed tonen zes tv-monitors een zeegezicht. Om de echte zee te zien, moet de gast ontdekken dat het grote raam gesloten is. Mede dankzij deze elektronica is de zee op een andere manier te ervaren. Dag en nacht zijn de beelden te zien.

La Torre di Sigismondo door Raul Ruiz.

Atelier Sul Mare, een bijzonder hotel op Sicilie
In de cilindervormige kamer met zwart gepleisterde muren herinnert deze kamer aan de Noormannen torens die langs de kust van Italië zijn terug te vinden. Vanuit een groot rond bed, die de hele kamer vult, kan de gast ontsnappen aan de dimensie van een gevangenis, door met een handel de dakluiken te openen, en in de sterrenhemel te verdwalen

La stanze della terra e del fuogo  is van Luigi Mainolfi.

Twee fundamentele elementen in dit kunstwerk zijn terracotta en vuur.  Alle wanden, het plafond en de vloer zijn volledig met scherven van terracotta tegels bedekt. Dit creëert een sterk suggestieve sfeer van een zware explosie. Een sculpturaal element word vertegenwoordigd door de ijzeren stoel, die is beroofd van zijn traditionele functie en communiceert de ‘vrijheid’. In het midden van de kamer lijkt het bed te zweven op gelijke hoogte van twee grote ramen van waaruit men een magnifiek uitzicht heeft over de baai.

Fiumare d’Arte

Op een paar kilometer afstand van het Arthotel, in de bedding van de Tussa riviervallei, ligt het park Fiumare d’Arte, het grootste regionale openluchtmuseum van hedendaagse sculpturen in Europa.  In Fiumara d’Arte, vrijvertaald een rivier –of- stroom van kunst, staan werken van Tano Festa, Pietro Consagra, Antonio Di Palma, Michele Canzoneri, Piero Drazio en Japanse Toshi Verberg Nagase.

Initiatiefnemer was wederom zakenman Presti. Het park verscheen echter niet zonder slag of stoot. Ruim 10 jaar van ingewikkelde procedures en bezwaren gingen vooraf. In het ruige en spectaculaire kustgebied, omgeven door dorre bergen werd in 1995 een kunstwerk van Hidetoshi Nagasawa begraven. Zijn creatie, ‘ Een boot van goud’  zal zich pas over 100 jaar openbaren door de ‘geest’ van het kunstwerk. Waar de dichtgemetselde catacombe zich precies bevindt, weten alleen Antonio Presti en de kunstenaar zelf.